Pytanie, czy w Polsce będzie wojna, powraca coraz częściej w debacie publicznej. Wojna w Ukrainie, zbrojenia Rosji oraz napięcia geopolityczne w Europie Wschodniej skłaniają obywateli, polityków i analityków do zadania kluczowego pytania: czy Polsce grozi wojna? Choć na pierwszy rzut oka sytuacja wydaje się stabilna, to pod powierzchnią narasta szereg ryzyk i zagrożeń, które mogą uderzyć nie tylko w terytorium Rzeczypospolitej, ale też w bezpieczeństwo całego regionu.

Rosja, NATO i pytanie o bezpośrednie zagrożenie w państwach bałtyckich

Od czasu rosyjskiej inwazji na Ukrainę w 2022 roku architektura bezpieczeństwa na kontynencie europejskim uległa trwałemu przeobrażeniu. Federacja Rosyjska została uznana przez NATO za najbardziej „bezpośrednie zagrożenie” dla pokoju w Europie. Eksperci podkreślają, że rosyjska gospodarka, mimo sankcji, nadal zasila tempo zbrojeń, a Moskwa rozwija działania hybrydowe i zwiększa obecność wojskową przy obwodem kaliningradzkim oraz w pobliżu państw bałtyckich.

Generał Wiesław Kukuła, Szef Sztabu Generalnego WP, wskazuje, że Rosja może osiągnąć pełną zdolność do konwencjonalnej wojny z NATO między 2027 a 2030 rokiem, jeśli utrzyma tempo modernizacji sił zbrojnych.

Hybrydowa wojna – realne zagrożenie, które już trwa

Polska już dziś doświadcza działań, które wpisują się w definicję wojny hybrydowej – czyli konfliktu toczącego się „poniżej progu wojny”. W latach 2022–2025 odnotowano wzrost liczby ataków sabotażowych, cyberataków oraz prób destabilizacji społecznej poprzez dezinformację i kryzysy migracyjne.

W 2024 roku:

• wykryto 19 aktów sabotażu na terytorium Polski,
• ponad 35% zatrzymań szpiegów w UE dotyczyło RP,
• służby specjalne zintensyfikowały operacje kontrwywiadowcze.

Ten typ konfliktu – choć nie wywołuje alarmów lotniczych – ma negatywny wpływ na gospodarkę, morale i bezpieczeństwo wewnętrzne. Problem polega na tym, że klasyczna definicja wojny nie obejmuje już wszystkich form zagrożeń.

Scenariusze konfliktu: co naprawdę Polsce grozi?

Eksperci z RAND Corporation, Jamestown Foundation i NATO wskazują na trzy najbardziej prawdopodobne scenariusze:

1. Pełnoskalowa inwazja lądowa – najmniej prawdopodobna do 2027 r., wymagałaby przełamania frontu w Ukrainie i mobilizacji co najmniej 800 tys. żołnierzy.
2. Uderzenie na korytarz Suwalski – ryzyko rośnie podczas ćwiczeń wojskowych, takich jak Zapad-2025, a celem byłoby odcięcie państw bałtyckich.
3. Eskalacja hybrydowa – już się dzieje i obejmuje sabotaż, dezinformację i presję energetyczną.

Siła odstraszania: tempo zbrojeń Polski jak nigdy dotąd

Odpowiedzią Polski na rosnące zagrożenie jest rekordowy wzrost wydatków na obronność. W ostatnim czasie rząd RP podniósł budżet obronny do 4,7% PKB w 2025 roku, a w 2026 roku planuje osiągnąć 5% PKB. Modernizacja obejmuje:

• zakup czołgów Abrams, haubic K9, systemów obrony powietrznej Wisła i Narew,
• rozbudowę komponentu dronowego i cyfrowego dowodzenia,
• rozwój krajowego przemysłu zbrojeniowego i zwiększenie produkcji amunicji.

Dodatkowo w Polsce stacjonuje ok. 20 000 żołnierzy NATO, a baza Aegis Ashore w Redzikowie pełni kluczową funkcję w ramach europejskiej tarczy antyrakietowej.

Światowe napięcia i rola sojuszników

Globalny kontekst nie sprzyja uspokojeniu nastrojów. W Stanach Zjednoczonych zbliżają się wybory prezydenckie – powrót Donalda Trumpa może wpłynąć na zobowiązania USA wobec Europy. Wielka Brytania, Niemcy, Francja i inne kraje europejskie deklarują wsparcie, ale ich własne problemy gospodarcze i społeczne mogą ograniczyć realną pomoc w razie kryzysu.

Z drugiej strony:

• Szwecja i Finlandia dołączyły do NATO, wzmacniając północne skrzydło Sojuszu.
• UE dyskutuje o wspólnej produkcji amunicji i nowym modelu finansowania obronności.
• W innych częściach świata rosną napięcia – Tajwan, Bliski Wschód – które mogą odciągnąć uwagę sojuszników od Europy.

Czas decyzji: co Polska może, a musi zrobić?

W obliczu stale rosnącego zagrożenia, państwa członkowskie NATO, w tym Polska, nie mogą sobie pozwolić na zwłokę. Najbliższe trzy lata będą kluczowe dla rozbudowy potencjału odstraszania i odporności cywilnej.

Rekomendacje dla Polski:

• utrzymać poziom 5% PKB na obronność,
• przyspieszyć dostawy systemów obrony powietrznej,
• rozbudować kontrwywiad i ustawowo wzmocnić służby odpowiedzialne za reagowanie na sabotaż,
• wspierać rozmieszczenie stałej brygady USA na wschodniej flance,
• szkolić społeczeństwo w zakresie reagowania na zakłócenia i sytuacje kryzysowe.

Nie pytaj „czy”, tylko „jak” — rzeczywistość, która już się zmienia

Pytanie czy w Polsce będzie wojna może być nieco mylące. Wojna – choć inna niż znamy z przeszłości – już trwa. Toczy się w sieci, na kolei, w polityce informacyjnej i w świadomości obywateli. Zagrożenia nie zawsze nadchodzą w formie czołgów na granicy – częściej są ciche, rozproszone, trudne do przypisania jednemu sprawcy.

Dla Polski i jej obywateli, kluczowe nie będzie przewidzenie konkretnej daty konfliktu, ale przygotowanie się na każdą ewentualność – zarówno jako państwo, jak i jako społeczeństwo. W tym sensie, wojna staje się nie pytaniem „czy”, lecz „jak bardzo jesteśmy gotowi, by jej uniknąć”.

FAQ – najczęściej zadawane pytania