Urbanizacja przyspiesza w bezprecedensowym tempie. Szacuje się, że już ponad 58% całej populacji globu mieszka w miastach, a zjawisko to zmienia nie tylko krajobraz gospodarczy, ale i warunki życia mieszkańców. Największe miasta świata w 2025 roku to prawdziwe giganty – metropolie, w których ludność liczona jest w dziesiątkach milionów. Jak wyglądają te obszary miejskie względem liczby ludności? Dlaczego właśnie tam koncentruje się tak wielka populacja?

Miasto miastu nierówne – jak mierzy się wielkość największych ośrodków miejskich?

Nie każde największe miasto to to samo w zależności od przyjętej definicji. Eksperci posługują się kilkoma pojęciami:

• Miasto właściwe (city proper) to jednostka administracyjna z wyznaczonymi granicami, jak np. Paryż w obrębie 20 dzielnic.
• Obszar zurbanizowany (aglomeracja) obejmuje ciągłą zabudowę, bez większych przerw, uwzględniając faktyczne rozlanie miasta.
• Obszar metropolitalny sięga dalej – obejmuje przedmieścia, miasteczka i wsie, z których ludność codziennie dojeżdża do pracy do rdzenia miasta.

Największym ośrodkiem miejskim według liczby mieszkańców zazwyczaj określa się aglomerację. To tam widać faktyczne rozmiary miejskiej przestrzeni i zjawisko przeludnienia.

Największe miasta świata według liczby mieszkańców

W 2025 roku liderem zestawienia niezmiennie pozostaje Tokio (Japonia) z liczbą ludności sięgającą 37 mln mieszkańców. Tuż za nim plasują się:

• Delhi (Indie) z populacją ok. 34,7 mln,
• Szanghaj (Chiny) – ok. 30,5 mln,
• Dhaka (Bangladesz) – 24,6 mln,
• Kair (Egipt) – 23 mln.

Pierwszą dziesiątkę uzupełniają m.in. São Paulo w Brazylii i Mexico City (stolica Meksyku). Te obszary metropolitalne są często większe niż niejedno państwo europejskie względem liczby ludności.

Dlaczego największe miasta świata leżą w Azji?

Z jednej strony to wynik ogromnej bazy demograficznej krajów takich jak Indie czy Chiny. Z drugiej strony szybkie tempo migracji ze wsi do miast. Obecnie aż 8 z 10 największych aglomeracji globu leży w Azji. Wyjątkiem pozostają miasta Ameryki Łacińskiej jak São Paulo oraz Mexico City.

Przyczynami eksplozji ludności w miastach tego regionu są:

• rozwój gospodarczy i szanse na zatrudnienie,
• koncentracja usług (edukacja, zdrowie),
• przyciąganie inwestycji zagranicznych,
• często brak wystarczającej polityki planowania przestrzennego.

Wzrost, który rodzi wyzwania

Tak gwałtowny przyrost populacji miejskiej rodzi szereg problemów. Największe miasta świata borykają się z:

• zanieczyszczeniem powietrza, które przekracza normy WHO,
• niedoborami wody i energii,
• niewydolną komunikacją publiczną,
• rozrastaniem się slumsów i problemami mieszkaniowymi.

Według ONZ, do 2040 roku dodatkowe +0,5 °C w miastach odczuje 2 mld ludzi, co jeszcze bardziej pogorszy warunki życia. Dlatego rozwój aglomeracji musi iść w parze z inwestycjami w ekologię i nowoczesną infrastrukturę.

Miasta świata w liczbach – kilka ciekawostek

• Pekin i Szanghaj (Chiny) znajdują się w ścisłej czołówce światowej pod względem liczby ludności, a Chiny wprowadzają programy ograniczające napływ ludności do metropolii.
• Stolica Japonii, choć wciąż największym miastem świata, traci rocznie ok. 0,2% mieszkańców z powodu starzejącego się społeczeństwa.
• Kinshasa (Demokratyczna Republika Konga) oraz Lagos (Nigeria) to przykłady miast, które w ostatnich latach doświadczyły największego wzrostu ludności względem całego świata.

Miasta przyszłości: czy czeka nas dalsza koncentracja?

Prognozy ONZ wskazują, że liczba megamiast (aglomeracji powyżej 10 mln mieszkańców) wzrośnie z 37 w 2025 r. do 48 w 2035 r. Będzie to w dużej mierze efekt migracji w obrębie krajów rozwijających się. W Europie i Japonii z kolei obserwuje się stagnację, a nawet powolny spadek liczby mieszkańców w największych ośrodkach.

Świat w cieniu gigantów – co dalej z największymi miastami świata?

Największe miasta świata to dziś centra finansowe, technologiczne i kulturowe. To tam zapadają decyzje wpływające na cały świat, to tam rodzą się trendy, które przenikają do mniejszych ośrodków. Jednakże zbyt szybki rozwój bez dbałości o przestrzeń i środowisko może uczynić z nich miejsca trudne do życia. Dlatego odpowiedzialne planowanie urbanistyczne staje się równie ważne, co inwestycje w gospodarkę. Bo przyszłość globu w dużej mierze rozstrzyga się w samym sercu miasta.

FAQ – najczęściej zadawane pytania