Wielu Polaków zastanawia się, ile zarabia poseł i jakie są rzeczywiste zarobki posłów w 2025 roku. Temat wynagrodzeń parlamentarzystów regularnie wzbudza emocje – zwłaszcza w kontekście corocznych podwyżek oraz świadczeń, które otrzymują w związku z wykonywaniem mandatu. Jak wyglądają uposażenia poselskie, dieta parlamentarna, dodatki funkcyjne i inne przywileje w nowej kadencji Sejmu?

Uposażenie poselskie i dieta parlamentarna – podwyżka wynagrodzenia od 2025 roku

Od 1 stycznia 2025 roku podstawowe uposażenie poselskie wzrosło do 13 467,92 zł brutto miesięcznie, czyli o 641 zł więcej niż w 2024 r. Po odliczeniu podatków i składek poseł otrzymuje na rękę około 9 600–9 800 zł netto. To główna część wynagrodzenia poselskiego, określana przepisami Kancelarii Sejmu i powiązana z wynagrodzeniem podsekretarza stanu.

Drugim składnikiem jest dieta parlamentarna – świadczenie na pokrycie wydatków poniesionych w związku z wykonywaniem mandatu. W 2025 roku wynosi 4 208,73 zł brutto miesięcznie, z czego do kwoty 2 280 zł jest zwolniona z podatku. W efekcie posłowie otrzymują około 3 025 zł netto.

Łącznie więc poseł zarabia przeciętnie około 17 676 zł brutto, co daje 12 225–12 800 zł netto miesięcznie.

Dodatki funkcyjne i stanowiska, np. Marszałek Sejmu

Nie wszyscy parlamentarzyści zarabiają tyle samo. Dla osób pełniących funkcje w komisjach i podkomisjach przewidziano dodatki funkcyjne, które znacząco zwiększają pensję:

• przewodniczący komisji sejmowej – +20% uposażenia (ok. 2 694 zł),

• wiceprzewodniczący komisji – +15% (ok. 2 020 zł),

• przewodniczący podkomisji stałej – +10% (ok. 1 347 zł).

Znacznie wyższe wynagrodzenia brutto przysługują też osobom na czołowych stanowiskach:
Marszałek Sejmu zarabia około 20 500–21 500 zł brutto miesięcznie (ok. 15 100 zł netto), natomiast wicemarszałkowie otrzymują od 18 279 do 20 500 zł brutto, w zależności od wysokości dodatku funkcyjnego.

Warto dodać, że wynagrodzenie marszałka Sejmu jest porównywalne z tym, które otrzymuje premier RP.

Ryczałt na biuro poselskie – Kancelaria Sejmu nie kontroluje tego budżetu

Jednym z najczęściej komentowanych przywilejów parlamentarzystów jest ryczałt na prowadzenie biura poselskiego. Od 2025 roku wynosi on 23 100 zł miesięcznie (wzrost o 900 zł względem 2024 r.), czyli 277 200 zł rocznie.

Środki te mogą zostać przeznaczone m.in. na:

• wynagrodzenia pracowników biura poselskiego,

• czynsz, media i utrzymanie lokalu,

• usługi telekomunikacyjne i ekspertyzy,

• przejazdy samochodem w związku z wykonywaniem mandatu.

Co istotne, Kancelaria Sejmu nie kontroluje szczegółowo sposobu wydatkowania tych pieniędzy. To powoduje, że temat biur poselskich i ich kosztów często staje się przedmiotem medialnych kontrowersji.

Dodatkowe świadczenia i odprawy dla posłów: odprawa parlamentarna ok. 40 tys. zł brutto

Posłowie korzystają także z szeregu świadczeń, które nie są wliczane do ich pensji. W ramach przywilejów parlamentarzyści mają zagwarantowane:

• bezpłatne przejazdy transportem publicznym i samolotami krajowymi,

• dopłaty do zakwaterowania w Warszawie,

• ryczałt na noclegi poza miejscem zamieszkania (do 7 600 zł rocznie),

• zwrot kosztów podróży służbowych.

Po zakończeniu kadencji przysługuje im odprawa parlamentarna w wysokości trzech miesięcznych uposażeń, czyli około 40 400 zł brutto. Osoby przechodzące na emeryturę w trakcie lub tuż po sprawowaniu mandatu otrzymują odprawę emerytalną w wysokości trzech uposażeń, a przy przejściu na rentę – jednego.

Jak zarobki posłów wypadają na tle innych krajów i stanowisk (np. minister, senator, premier)?

Na tle europejskim zarobki posłów w Polsce nie należą do najwyższych, jeśli spojrzeć nominalnie. Jednak w relacji do średnich zarobków obywateli, Polska plasuje się wysoko. Średni poseł otrzymuje około 2,5-krotność średniego wynagrodzenia krajowego, co stawia nasz parlament w pierwszej dziesiątce najlepiej opłacanych w Unii Europejskiej.

Dla porównania:

• Niemcy – 2,5× średniej krajowej,

• Wielka Brytania – 2,1×,

• Szwecja – 1,9×,

• Francja – 1,8×,

• Szwajcaria – 0,9×.

Według raportu Najwyższej Izby Kontroli z 2023 roku, realne zarobki parlamentarzystów są o 19–24% wyższe, gdy doliczy się świadczenia pozapłacowe i odprawy.

Mandat z wysoką ceną prestiżu

Łączny koszt utrzymania jednego posła w 2025 roku to około 40 777 zł miesięcznie, czyli niemal 489 000 zł rocznie. Wliczając uposażenie, dietę parlamentarną, ryczałt biurowy oraz dodatki funkcyjne, Sejm staje się jednym z najdroższych organów w polskim systemie politycznym.

Z jednej strony wynagrodzenia mają rekompensować ograniczenia zawodowe parlamentarzystów – nie mogą oni prowadzić działalności gospodarczej ani podejmować innych prac zarobkowych. Z drugiej jednak strony, dla opinii publicznej są to sumy znacznie przekraczające średnie polskie dochody.

Czy zatem posłowie naprawdę zarabiają zbyt dużo, czy raczej otrzymują wynagrodzenie adekwatne do odpowiedzialności, jaką niesie ich mandat? Odpowiedź na to pytanie, jak zwykle, zależy od punktu widzenia – wyborcy lub polityka.