W cyfrowym świecie dane osobowe stały się bardzo cenną walutą, a konsekwencje ich wyłudzenia lub wykradnięcia mogą być dla ofiary bardzo dotkliwe. Jak nie dać się złapać w sidła oszustów? Jak chronić i kontrolować swoje dane? Sprawdź!
Jak dochodzi do wyłudzenia danych osobowych?
Wyłudzenia danych osobowych stały się coraz częstsze. Oszuści posługują się różnymi metodami, by pozyskać Twoje dane. Na co uważać?
- Phishing – dostajesz e-mail lub SMS z banku, firmy kurierskiej albo portalu społecznościowego. Wiadomość wygląda wiarygodnie, zawiera logo, poprawną polszczyznę i link. Klikasz. Trafiasz na fałszywą stronę, która prosi o login, PESEL, numer karty… I to wystarczy, by przestępca mógł przejąć kontrolę nad twoimi danymi.
- Złośliwe oprogramowanie – możesz je niechcący pobrać przez klikniecie w podejrzany link lub załącznik do wiadomości e-mail. Takie oprogramowanie niepostrzeżenie instaluje się na Twoim urządzeniu, zbiera dane i przesyła je do hakera.
- Skimming – polega na skopiowaniu danych karty płatniczej w celu ich sprzedaży lub kradzieży środków zgromadzonych na rachunku. Może mieć miejsce np. za pośrednictwem bankomatu.
- Kradzież fizycznych dokumentów – jeśli zgubisz dowód osobisty, jak najszybciej zgłoś to w urzędzie i w banku. Jeśli bowiem wpadnie w niepowołane ręce, możesz mieć duże kłopoty.
Wyłudzenia to nie jedyny sposób pozyskiwania danych przez oszustów (do innych należą m.in. ataki hakerskie na strony internetowe i bazy danych), ale jest to co, przed czym możesz się ochronić. Warto na to uważać, ponieważ konsekwencje wyłudzenia danych bywają bardzo przykre!
Jakie zagrożenia płyną z wyłudzenia danych?
Dane osobowe są dla oszustów tak cenne, ponieważ otwierają wiele drzwi. Z nimi oszuści mogą m.in.:
- wyłudzać kredyty i pożyczki na twoje nazwisko – to najczęstszy scenariusz, w którym oszust zaciąga zobowiązania finansowe w Twoim imieniu; o długach dowiadujesz się dopiero, gdy przychodzi wezwanie do zapłaty lub komornik puka do drzwi;
- zakładać fałszywe konta – Twoje dane mogą też posłużyć do otwarcia rachunku bankowego, na który trafiają pieniądze z przestępstw; zanim udowodnisz swoją niewinność, możesz mieć długotrwałe problemy z bankami i organami ścigania;
- wyłudzać różnego rodzaju usługi – umowa z operatorem telekomunikacyjnym lub umowa najmu podpisana na Twoje nazwisko również mogą oznaczać dla Ciebie ogromne kłopoty i długą drogę do udowodnienia swojej niewinności.
Równie groźne są wyłudzenia danych logowania. Nie trzeba wyjaśniać, co może się stać, jeśli przestępcy poznają Twój login i hasło do bankowości elektronicznej. Należy jednak uważać także na inne informacje. Oszuści mogą przejąć np. Twoje konta w mediach społecznościowych i używać ich do wyłudzania danych lub pieniędzy od Twoich znajomych.
Jak chronić się przed wyłudzeniami?
Są pewne rzeczy, nad którymi nie masz kontroli – to np. ataki hakerskie i wycieki danych. Dobra wiadomość jest taka, że możesz się chronić przed wyłudzeniami na Twoje daneem danych można się chronić. Wystarczą zdrowy rozsądek i czujność. Przede wszystkim:
- patrz krytycznie na wszystkie wiadomości wysyłane rzekomo od banków, kurierów, portali społecznościowych itp.;
- nigdy nie podawaj swoich danych w wiadomościach;
- nigdy nie klikaj w podejrzane linki i nie otwieraj załączników od nieznanych nadawców;
- regularnie uaktualniaj swój system i oprogramowanie;
- korzystaj z silnych haseł i uwierzytelniania dwuskładnikowego wszędzie tam, gdzie to możliwe;
- nie podawaj nigdzie wrażliwych danych, korzystając z publicznej sieci Wi-Fi lub korzystaj z VPN;
- zgłaszaj próby wyłudzenia danych na policji.;
- rozważ zastrzeżenie swojego numeru PESEL.
Pamiętaj również, aby chronić swoje dokumenty tożsamości, a jeśli je zgubisz – natychmiast je zastrzec!
Jak sprawdzić, czy twoje dane osobowe są bezpieczne?
Ważnym elementem zapobiegania przykrym konsekwencjom jest też kontrola. Każda podejrzana aktywność na Twoich kontach (czy to bankowym, czy też mailowym lub w mediach społecznościowych) może być sygnałem ostrzegawczym. Warto też skorzystać z narzędzi takich jak Alerty BIK. Jeśli je uruchomisz, dostaniesz powiadomienie za każdym razem, gdy:
- ktoś złoży wniosek o kredyt lub pożyczkę na Twoje dane czy też spróbuje podpisać w Twoim imieniu umowę (np. u operatora telekomunikacyjnego);
- ktoś wpisze Cię do rejestru dłużników;
- Twoje dane trafią do darknetu, co może mieć miejsce w przypadku wycieku lub wyłudzenia danych.
Dzięki alertom możesz trzymać rękę na pulsie i reagować błyskawicznie w razie zagrożenia. Warto, ponieważ Twoje dane są cenniejsze, niż mogłoby się wydawać!
Artykuł sponsorowany.
