Jazda po spożyciu alkoholu to poważne naruszenie przepisów prawa, które w zależności od stężenia alkoholu we krwi lub wydychanym powietrzu może być zakwalifikowane jako przestępstwo lub wykroczenie. Przepisy te mają na celu ochronę bezpieczeństwa na drogach, a konsekwencje prawne związane z prowadzeniem pojazdów pod wpływem alkoholu są surowe.
Kiedy jazda po alkoholu jest przestępstwem?
Zgodnie z polskim prawem, jazda w stanie nietrzeźwości jest kwalifikowana jako przestępstwo. Definicja stanu nietrzeźwości wynika z przepisów Kodeksu karnego (art. 178a) i ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.
Stan nietrzeźwości, zgodnie z przepisami prawa, występuje, gdy:
- zawartość alkoholu we krwi przekracza 0,5 promila lub
- zawartość alkoholu w 1 dm³ wydychanego powietrza przekracza 0,25 mg.
Oznacza to, że jeżeli kierowca prowadzi pojazd, mając więcej niż 0,5 promila alkoholu we krwi lub więcej niż 0,25 mg alkoholu w wydychanym powietrzu, popełnia przestępstwo, które jest zagrożone surowymi karami.
Ustalanie stanu nietrzeźwości
Najczęściej stan nietrzeźwości ustala się za pomocą urządzeń pomiarowych, takich jak alkomaty, które dokonują bezpośredniego pomiaru zawartości alkoholu w wydychanym powietrzu. W pewnych sytuacjach stan nietrzeźwości może być ustalony także na podstawie badań krwi, gdyż są one uważane za bardziej precyzyjne i stosowane w przypadkach spornych.
Chociaż takie przypadki są rzadkie, stan nietrzeźwości może być także udowodniony na podstawie zeznań świadków lub wyjaśnień oskarżonego. Przykładem może być sytuacja, gdy kierowca spowoduje wypadek i świadkowie potwierdzą, że wykazywał on objawy wskazujące na nietrzeźwość (np. bełkotliwa mowa, brak koordynacji ruchowej).
Co istotne, przestępstwo prowadzenia pojazdu w stanie nietrzeźwości nie może być popełnione nieumyślnie. Oznacza to, że sprawca musi mieć świadomość swojego stanu lub przynajmniej przewidywać możliwość, że znajduje się w stanie nietrzeźwości, i godzić się na to. W praktyce oznacza to, że osoba, która świadomie wsiada za kierownicę po spożyciu alkoholu, ponosi pełną odpowiedzialność za swoje działania, nawet jeśli nie miała pełnej pewności co do swojego stanu.
Kary za przestępstwo jazdy w stanie nietrzeźwości
Za prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości przewidziane są surowe kary, które mogą obejmować:
- grzywnę,
- ograniczenie wolności,
- pozbawienie wolności do lat 2.
Ponadto sąd obligatoryjnie orzeka zakaz prowadzenia pojazdów na okres od roku do 15 lat. W skrajnych przypadkach, takich jak spowodowanie wypadku pod wpływem alkoholu, konsekwencje mogą być jeszcze poważniejsze, w tym kara pozbawienia wolności do lat 12, w przypadku gdy prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości doprowadziło do śmierci lub ciężkiego uszczerbku na zdrowiu innej osoby.
Kiedy jazda po alkoholu jest wykroczeniem?
Jeśli zawartość alkoholu we krwi wynosi od 0,2 do 0,5 promila, mamy do czynienia z tzw. stanem po użyciu alkoholu, który zgodnie z przepisami Kodeksu wykroczeń (art. 87) kwalifikowany jest jako wykroczenie.
Stan po użyciu alkoholu występuje, gdy:
- zawartość alkoholu we krwi wynosi od 0,2 do 0,5 promila lub
- zawartość alkoholu w 1 dm³ wydychanego powietrza wynosi od 0,1 do 0,25 mg.
Oznacza to, że jeżeli kierowca prowadzi pojazd mechaniczny, mając we krwi alkohol w przedziale od 0,2 do 0,5 promila, popełnia wykroczenie, a nie przestępstwo.
W przeciwieństwie do przestępstwa, wykroczenie to może być popełnione zarówno umyślnie, jak i nieumyślnie. Oznacza to, że nawet jeśli sprawca błędnie sądzi, że nie znajduje się już w stanie po użyciu alkoholu, wciąż ponosi odpowiedzialność za swoje działania. Przykładem może być sytuacja, gdy kierowca spożyje niewielką ilość alkoholu i jest przekonany, że po kilku godzinach jest trzeźwy, jednak w rzeczywistości jego organizm nadal nie pozbył się wystarczającej ilości alkoholu, by można było uznać go za trzeźwego.
Kary za wykroczenie jazdy po spożyciu alkoholu
Kary przewidziane za popełnienie wykroczenia są łagodniejsze niż w przypadku przestępstwa, jednak nie oznacza to, że są one bagatelizowane. Wykroczenie z art. 87 Kodeksu wykroczeń jest karane:
- aresztem (od 5 do 30 dni),
- grzywną w wysokości od 2.500 zł do 30.000 zł.
Dodatkowo na sprawcę wykroczenia każdorazowo nakłada się zakaz prowadzenia pojazdów na okres od 6 miesięcy do 3 lat. Co istotne, na poczet tego zakazu zalicza się czas zatrzymania prawa jazdy, co oznacza, że okres, w którym kierowca nie mógł prowadzić pojazdu od momentu zatrzymania dokumentu, jest wliczany do kary zakazu.
Podsumowanie
Prowadzenie pojazdu pod wpływem alkoholu to nie tylko naruszenie przepisów prawa, ale także ogromne zagrożenie dla życia i zdrowia uczestników ruchu drogowego. Polskie prawo precyzyjnie reguluje granice, które rozdzielają przestępstwo od wykroczenia. Stan nietrzeźwości, czyli przekroczenie 0,5 promila alkoholu we krwi, jest traktowany jako przestępstwo i wiąże się z surowymi sankcjami, w tym możliwością pozbawienia wolności. Z kolei prowadzenie pojazdu w stanie po użyciu alkoholu (od 0,2 do 0,5 promila) stanowi wykroczenie, za które grozi areszt lub grzywna.
Artykuł przygotowany przez partnera strony.
