Fundacja rodzinna jest nowym narzędziem prawnym wprowadzonym do polskiego systemu prawnego z myślą o ochronie majątku i zapewnieniu ciągłości międzypokoleniowej firm rodzinnych. Idea ta wyrosła z potrzeby zabezpieczenia dorobku rodzinnych przedsiębiorstw, które często po śmierci ich założyciela stają się przedmiotem sporu wśród spadkobierców, prowadząc do rozdrobnienia majątku i niejednokrotnie do upadku firmy. Dotychczasowe metody sukcesji, takie jak testamenty czy darowizny, często nie były wystarczająco skuteczne, aby zagwarantować długoterminową stabilność majątku rodzinnego i kontynuację działalności gospodarczej.
Fundacja rodzinna pozwala na uniknięcie tych problemów, oferując strukturę, która umożliwia przechowywanie i zarządzanie majątkiem w sposób zorganizowany i zgodny z wolą fundatora. Jest to rozwiązanie, które daje przedsiębiorcom możliwość zaplanowania przyszłości ich firm i majątków, eliminując ryzyko konfliktów spadkowych. Wprowadzenie tej instytucji do polskiego prawa było długo oczekiwane przez przedsiębiorców, którzy dostrzegli potrzebę wprowadzenia rozwiązań pozwalających na skuteczną ochronę majątku przed jego rozdrobnieniem w wyniku spadkobrania oraz na zabezpieczenie bytu finansowego rodziny na pokolenia.
Mechanizm działania fundacji rodzinnej
Fundacja rodzinna to osoba prawna, której celem jest zarządzanie majątkiem przekazanym jej przez fundatora oraz realizacja świadczeń na rzecz beneficjentów. Fundator, który może być zarówno osobą fizyczną, jak i kilkoma osobami, wnosi do fundacji majątek, który staje się jej własnością. W ten sposób fundacja działa niezależnie od fundatora, co oznacza, że majątek wniesiony do fundacji nie podlega egzekucji za długi fundatora ani nie jest objęty postępowaniem spadkowym.
Majątek wniesiony do fundacji musi mieć minimalną wartość 100 000 złotych i może obejmować różne składniki, takie jak nieruchomości, udziały w spółkach, akcje, a nawet dzieła sztuki. Fundacja rodzinna zarządza tym majątkiem, a dochody z niego mogą być przeznaczane na określone cele, takie jak utrzymanie beneficjentów, pokrywanie kosztów ich leczenia, edukacji, czy też wsparcie organizacji pożytku publicznego.
Fundacja rodzinna działa na podstawie statutu, który określa jej cele oraz zasady zarządzania majątkiem. Ważnym elementem funkcjonowania fundacji rodzinnej jest możliwość wyłączenia majątku z obowiązku zapłaty zachowku, co stanowi istotne zabezpieczenie przed roszczeniami osób, które w innym przypadku mogłyby dochodzić swoich praw na drodze sądowej.
Korzyści płynące z założenia fundacji rodzinnej
Założenie fundacji rodzinnej niesie ze sobą szereg korzyści, które przekładają się na długoterminowe bezpieczeństwo majątku rodzinnego. Przede wszystkim, fundacja pozwala na skuteczną ochronę majątku przed jego rozdrobnieniem na skutek spadkobrania. Dzięki temu majątek może pozostać w rodzinie przez wiele pokoleń, a fundator ma pewność, że zostanie on wykorzystany zgodnie z jego wolą.
Kolejną istotną korzyścią jest możliwość uniknięcia konfliktów między spadkobiercami. Fundacja rodzinna, poprzez statut i mechanizmy zarządzania, pozwala na precyzyjne określenie, kto i na jakich zasadach będzie korzystał z majątku. Możliwość uzależnienia świadczeń od spełnienia określonych warunków, takich jak osiągnięcie odpowiedniego wieku czy podjęcie działalności gospodarczej, dodatkowo wzmacnia kontrolę nad majątkiem i jego właściwym wykorzystaniem.
Fundacja rodzinna oferuje również możliwość optymalizacji podatkowej. Przykładowo, dochody wypłacane beneficjentom z najbliższej rodziny fundatora są zwolnione z podatku PIT, co czyni to rozwiązanie szczególnie korzystnym dla rodzinnych firm. Ponadto, zmiany wprowadzone ustawą z 2023 roku uszczelniły system podatkowy, zapewniając jednocześnie dodatkowe preferencje dla rodziny fundatora.
Zastosowanie fundacji rodzinnej w praktyce
Fundacja rodzinna może znaleźć zastosowanie w wielu różnych sytuacjach, począwszy od dużych przedsiębiorstw rodzinnych, poprzez mniejsze firmy, aż po zarządzanie majątkiem osobistym. Jednym z najczęściej podnoszonych argumentów za jej utworzeniem jest możliwość zachowania integralności majątku, co jest szczególnie istotne w przypadku firm rodzinnych, które chcą kontynuować swoją działalność przez kolejne pokolenia.
Dzięki fundacji rodzinnej, przedsiębiorcy mogą również stworzyć mechanizmy, które będą promować rozwój i reinwestowanie majątku, zamiast jego konsumpcji. Na przykład, fundacja może działać jako rodzinny holding inwestycyjny, gromadząc i zarządzając majątkiem oraz zapewniając wypłaty zysków zgodnie z określonymi przez fundatora zasadami.
Kolejną ważną kwestią jest możliwość powierzenia zarządzania fundacją profesjonalnym menedżerom, co pozwala na zwiększenie efektywności zarządzania majątkiem oraz na zapewnienie, że będzie on wykorzystywany zgodnie z założeniami fundatora, nawet gdy jego następcy nie są bezpośrednio zaangażowani w działalność gospodarczą.
Fundacja rodzinna, jako narzędzie sukcesji i ochrony majątku, jest odpowiedzią na potrzeby współczesnych przedsiębiorców, którzy szukają sposobów na długoterminowe zabezpieczenie swojego dorobku. Jej wprowadzenie do polskiego systemu prawnego stanowi istotny krok w kierunku zwiększenia stabilności firm rodzinnych i ochrony majątku rodzinnego przed zagrożeniami, jakie niesie ze sobą proces dziedziczenia. Źródło: https://zmianawarty.pl
Artykuł gościnny.